PLEBISCITO.EU | PNV. Press News Veneto

In economia ghe xe on termine par spiegar na rogna pitosto ełementar de finansa publica: “the common pool problem” (el problema del pozzo comune).
Bepi e Salvatore i xe lìbari de tor su toki de pan da na sésta comune. Co ke ła sésta ła xe voda i va insieme al marcà e i paga par inpienirla da novo.
No inporta se i paga a metà o se Bepi paga tre volte tanto parké el ga pì skei. Co ke inporta xe ke ła decixion de pagamento (cołetivo) no ła xe ligà a łe decixion de consumo (individuałe).
Xe logico ke co sto sistema sia Bepi ke Salvatore i ga l’incentivo de sgranfignar pì pan posibiłe. Se Bepi fa el bravo e magna manco pan, no fa altro ke łasarghe pì pan a Salvatore, e dopo ghe toca pagarlo insteso. E viceversa.
Pì xente partecipa a sto sistema smarso, pèxo xe. Se invese de soło Bepi e Salvatore, ghe xe, par exenpio, 20 enti ke partecipa a sto skema, el spreco se moltiplega.
Par sto motivo on sistema co decixion de spexa decentrałixà, e co tasasión centrałixà, a xe considerà adiritura manco eficente ke on sistema tuto centrałixà. El rixultà xe na spexa masa alta, pexo del centrałismo asołuto.
Sto ki xe stà el caxo dei bei tenpi del penta partito taliàn. Ognun dei tanti partiti gavéa potere de spexa ministeriałe, tanto el costo fiscałe xera cołetivo. Eco parké l’Italia ła ga el debito record in Europa.
Sto “common pool problem” sarà anca ła regoła sóto sta nóva riforma leghista.

Federałismo svisero vs. pseudo-federałismo taliàn

Claudio in sto so intervento a ne riporta come ke funsiona in Svisera el vero federałismo. Łe regioni łe ga da spender cuel ke łe ricava co łe so tase (e no da perpetui trasferimenti da altre regioni). Ma sora de tuto, łe tase łe ga da esar decixe a łiveło regionałe, no nasionałe.
Xe in sta maniera ke se crea el ciclo virtuoxo de concorensa fiscałe. Xe par cuesto ke in veri paexi federałi łe tase łe xe pì base e ghe xe manco spreki de spexa. Xe parvia de sta conpetision ke in Usa l’Iva ła xe fra el 5-10% e par dei stati ła xe adiritura el 0%.
Co sto pseudo-federałismo tałian, dove soło ła spexa ła xe decentrałixà, se creerà on super “common pool problem”. El vortice de spexa publica acełererà 20 volte tanto.
Se l’Italia ła xera drio nar a farse benedire a tuta bira da so posta, co sta riforma ła Lega (co conplicità de tuti staltri partiti taliani) ła ga urtà su l’acełeratore.

Secesión vs. Indipendensa

Sti do termini łi pol senbrar sinonimi, ma i ga do conotasion difarenti.
Secesión xe on termine negativo. A ne ricorda na rotura, on divorsio, na bosa ke se spaca in tanti toki. Indipendensa xe on termine poxitivo. A ne ricorda on xovane ke va viver par conto suo, invese ke in caxa co i genitori fin 40 ani. A ne vien in mente ła libertà.
Eco, el PNV el ga come slogan “indipendensa e libertà” apunto parké vedemo on proceso poxitivo par tuti i popołi ke xe rento sto triste gabioto risorgimental. Anca łe regioni pì povere łe starà mejo, propi come ła Slovakia indipendente ła sta mejo ke ła ex-region aretrà deła Cecoslovakia.
La Lega invese ła xe in fin dei conti fedełe al so vecio slogan secesionista. Ła xe ndà rento sto sistema e, aposta o par sbalio, ła xe drio desfar su tuto.

A sto punto, fin ke i xe xo là ke i vaga vanti cusì, ma par carità naltri veneti faremo tutaltre riforme pa’l nostro stato.

Lodovico Pizzati
PNV